Najbardziej popularną formą leasingu przy finansowaniu zakupu np. pojazdów mechanicznych, maszyn i urządzeń jest leasing operacyjny.

Polega na przekazaniu przez finansującego (leasingodawcę) na określony czas prawa do użytkowania przedmiotu (środka trwałego) korzystającemu (leasingobiorcy), w zamian za odpowiednie opłaty (czynsz leasingowy). Okres trwania umowy leasingu operacyjnego jest zwykle krótszy od okresu amortyzacji przedmiotu leasingu i nie może być krótszy niż 40% normatywnego okresu amortyzacji tego przedmiotu.

W przypadku leasingu operacyjnego jego przedmiot jest zaliczany do składników majątku leasingodawcy. Dokonuje on więc odpisów amortyzacyjnych. Zazwyczaj umowa leasingu operacyjnego zawiera opcję wykupu przez leasingobiorcę przedmiotu leasingu po zakończeniu okresu umowy, nawet za 1% jego wartości. Czynsz leasingowy, opłata wstępna oraz pozostałe wydatki związane z używaniem przedmiotu umowy stanowią koszt uzyskania przychodu korzystającego, czyli leasingobiorcy. W kontekście podatku VAT leasing operacyjny jest traktowany jako usługa. VAT jest naliczany od każdej raty leasingowej i podlega odliczeniu przez korzystającego.

Leasing finansowy podobnie jak operacyjny polega na przekazaniu przez finansującego na określony czas prawa do użytkowania środka trwałego korzystającemu w zamian za raty leasingowe.

Okres trwania umowy leasingu finansowego jest zbliżony do okresu amortyzacji przedmiotu leasingu. Przedmiot leasingu jest natomiast ewidencjonowany w majątku leasingobiorcy i to on dokonuje odpisów amortyzacyjnych. Rata leasingowa w leasingu finansowym podzielona jest na część kapitałową i odsetkową. Część odsetkowa stanowi koszt uzyskania przychodu u korzystającego, a część kapitałowa traktowana jest jak kapitał przy operacji kredytowej. Podatek VAT od rat leasingowych płatny jest z góry za cały okres trwania umowy leasingu finansowego, zazwyczaj w ciągu 7 dni po odbiorze przedmiotu leasingu.

Bardzo interesującym rozwiązaniem dla firmy, która potrzebuje gotówki na inwestycję lub bieżącą działalność, a posiada środki trwałe (np. samochód, maszynę) jest leasing zwrotny.

Polega on na tym, że firma leasingowa (leasingodawca) wykupuje majątek, np. samochód od leasingobiorcy, a następnie oddaje mu go w użytkowanie na podstawie umowy leasingu. Konstrukcja ta sprawdza się również idealnie w sytuacji, gdy nabywca danego środka trwałego dysponuje własnymi środkami na jego zakup i musi z różnych względów (np. czasowych) bardzo szybko podjąć decyzję o jego zakupie, nie czekając na przeprowadzenie procesu przyznania leasingu. Korzystając z leasingu zwrotnego przedsiębiorca będzie mógł "uwolnić" zaangażowane w tą operację pieniądze, które planował wcześniej przeznaczyć na inny cel.

Na co szczególnie należy zwrócić uwagę przy wyborze oferty leasingowej i przed podpisaniem umowy leasingu?

Pierwszą zasadniczą rzeczą, o której należy pamiętać jest to, że właścicielem przedmiotu leasingu do samego końca umowy pozostaje leasingodawca, nawet gdy do końca spłaty pozostanie tylko przysłowiowa złotówka. W przypadku gdy leasingobiorca, mający, np. okresowe problemy finansowe przestanie regularnie płacić czynsz leasingowy, to leasingodawca ma prawo wypowiedzieć umowę i odebrać od niego przedmiot leasingu. Odebranie przedmiotu leasingu nie zwalnia jednak leasingobiorcy od obowiązku opłacania dalszych rat leasingowych. Umowa leasingowa może zostać rozliczona i zamknięta dopiero po sprzedaży przez leasingodawcę przedmiotu leasingu.

Większość klientów podejmujących decyzję o zakupie kieruje się przede wszystkim ceną. W przypadku leasingu kryterium ceny jest kwestią bardziej złożoną i zależną od wielu czynników, w tym od oceny leasingobiorcy, od tego jaką prowadzi działalność, w jakiej formie, przez jaki okres? Cenę determinuje również sam przedmiot leasingu oraz okres umowy, wysokość wpłaty własnej, itp. Trudno więc jest porównywać oferty jeden do jednego, na zasadzie: "a mój znajomy dostał 108% na nowe auto" lub "widziałem ofertę na 5% wpłaty własnej, a wy proponujecie mi 25%".

Ważną rzeczą jest dokładne przeanalizowanie Tabeli opłat i prowizji dodatkowych oraz warunków zawarcia umowy leasingowej. Mogą się one znacznie różnić u poszczególnych leasingodawców, a czasami są wręcz niekorzystne dla leasingobiorcy, np. możliwość wyboru zewnętrznego ubezpieczenia przedmiotu leasingu, czy wysokość opłat za rejestrację samochodu, cesję lub zmianę warunków umowy leasingowej.